Quy định chi tiết thi hành Luật Thi đua, khen thưởng ngày 15/6/2022, vừa qua Chính phủ ban hành Nghị định số 28/2024/NĐ-CP ngày 06/3/2024 quy định chi tiết trình tự, thủ tục xét tặng, truy tặng “Huy chương thanh niên xung phong vẻ vang” và khen thưởng tổng kết thành tích kháng chiến, đồng thời Bộ Nội vụ cũng ra Thông tư số 02/2024/TT-BNV ngày 12/6/2024 quy định biện pháp thi hành Nghị định này.
Khen thưởng tổng kết thành tích kháng chiến
Trước đây, thủ tục xét khen thưởng thành tích kháng chiến có phần “thoáng hơn”, nhằm tạo điều kiện cho những người đã có công với cách mạng được Nhà nước ghi công qua các hình thức như Huân chương kháng chiến, Huy chương kháng chiến,…thông qua các giấy tờ chứng minh đã được các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền cấp, chứng thực hoặc có 02 người làm chứng là cán bộ đã từng công tác chung, lãnh đạo, chỉ huy,…Tuy nhiên, với quy định mới hiện nay, mọi chức danh trong kháng chiến đề nghị khen thưởng đã rõ ràng hơn, chặt chẽ hơn, cụ thể như sau:
Cán bộ chủ chốt và nhân viên ban ngành xã ở miền Bắc thì căn cứ vào danh sách cán bộ nhân viên các tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể và hợp tác xã từ ngày 20/7/1954 đến ngày 30/4/1975 được xây dựng làm căn cứ khen thưởng (Danh sách nhân sự địa phương đã được lập theo quy định). Không sử dụng xác nhận của cá nhân làm căn cứ khen thưởng, chỉ sử dụng như tài liệu tham khảo.
Quân nhân phục viên, xuất ngũ phải có quyết định phục viên, xuất ngũ, chuyển ngành; trong trường hợp đã mất giấy tờ thì có thể lấy giấy xác nhận của Ban chỉ huy quân sự cấp huyện (hoặc đơn vị quản lý cũ) về quá trình tại ngũ trong đó ghi rõ căn cứ vào tài liệu nào, quyển sổ bao nhiêu, số thứ tự trong danh sách; ngày nhập ngũ, ngày xuất ngũ, thời gian tham gia chiến trường B, C, K (nếu có) và ngày, tháng, năm được biên chế vào đơn vị hoặc đăng ký quân dự bị tại Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện, kèm theo bản sao danh sách có tên của người được xác nhận (bản photocopy có dấu của Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện hoặc đơn vị quản lý cũ).
Nếu là đảng viên phải có bản sao y Lý lịch đảng viên và xác nhận về việc sinh hoạt Đảng của đảng viên của Đảng ủy cơ sở nơi quản lý đảng viên đó. Không sử dụng bản sao y lý lịch đảng viên do Ủy ban nhân dân xã, phường xác nhận.
Là cán bộ công nhân viên phải có lý lịch cán bộ, công nhân viên, quyết định hưu trí, thôi việc, mất sức lao động hoặc Sổ lao động. Cán bộ công nhân viên, quân nhân...phải có giấy xác nhận của các cơ quan đã từng công tác từ năm 1983 đến nay về quá trình công tác, khen thưởng, kỷ luật và lý do chưa được khen thưởng kháng chiến. Nếu chỉ có quyết định hưu trí, thôi việc, mất sức lao động hoặc Sổ lao động thì chưa đủ căn cứ. Nếu người đó chỉ công tác tại một cơ quan từ khi triển khai khen thưởng đến nay thì Hội đồng thi đua, khen thưởng cơ sở phải nêu lý do chưa được xét khen thưởng.
Những người dưới 18 tuổi chỉ được công nhận và xét khen thưởng thành tích tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước khi tham gia vào tổ chức và được tổ chức công nhận có trong biên chế mà người đó đã tham gia hoạt động. Những người dưới 18 tuổi, không phải là người hoạt động trong tổ chức kháng chiến thì không thuộc đối tượng xét, khen thưởng thành tích kháng chiến.
Đối với những người giúp đỡ kháng chiến trong Bản khai thành tích của cá nhân và các xác nhận nêu cụ thể việc giúp đỡ kháng chiến theo đúng quy định.

Ảnh minh họa: nguồn internet
Khác với trước đây, theo quy định của Thông tư này thì xác nhận của tập thể, cá nhân là cán bộ phụ trách, là người giao nhiệm vụ, người cùng tham gia, người chắc chắn biết rõ việc giúp đỡ kháng chiến đối với người kê khai thành tích phải phù hợp với tư liệu trong “Lịch sử kháng chiến ở địa phương” hoặc “Lịch sử Đảng bộ ở địa phương”.
Ngoài ra, quy định về Hồ sơ đề nghị khen thưởng phải có giấy xác nhận của địa phương nơi cư trú về việc chấp hành chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và Biên bản của Hội đồng khen thưởng kháng chiến cơ sở xã, phường xét duyệt.
Cấp phát, cấp đổi, cấp lại Huân, Huy chương kháng chiến
Vừa qua, Hội đồng Thi đua, khen thưởng tỉnh Kiên Giang ra Hướng dẫn số 27/HD-HĐTĐKT ngày 15/5/2024 về việc cấp phát, cấp đổi, cấp lại Bằng, hiện vật khen thưởng cấp Nhà nước. Theo đó, tập thể, cá nhân, hộ gia đình có bằng Huân, Huy chương, Huy hiệu, Bằng của các hình thức khen thưởng, danh hiệu thi đua khi có hiện vật khen thưởng bị hư hỏng không còn giá trị sử dụng và hư hỏng vì lý do khách quan như thiên tai, lũ lụt, hỏa hoạn hoặc in sai bằng kèm theo hiện vật đề nghị cấp đổi.
Đối với người dân đề nghị cấp đổi, cấp lại khen thưởng thành tích khách chiến (chống Pháp, chống Mỹ, danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam anh hùng, Huân chương Độc lập cho gia đình có nhiều liệt sĩ các hạng) thì nộp đơn cấp đổi, cập lại tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi cư trú.
Hồ sơ cấp đổi, cấp lại Bằng, hiện vật khen thưởng được thực hiện theo mẫu tại Hướng dẫn này và nộp tại Sở Nội vụ tỉnh Kiên Giang. Trước khi cấp đổi, cấp lại hiện vật khen thưởng các cơ quan, đơn vị, địa phương phải rà soát, kiểm tra kỹ thông tin khen thưởng theo nội dung kê khai của từng trường hợp đề nghị. Hiện vật đề nghị cấp đổi, cấp lại phải có thông tin trùng khớp với thông tin trong quyết định khen thưởng mới được giải quyết.
Trường hợp thông tin trong Bằng hoặc Quyết định khen thưởng không đúng thị phải thực hiện thủ tục điều chỉnh thông tin khen thưởng. Cơ quan, đơn vị, địa phương phải chứng minh các thông tin đề nghị điều chỉnh là đúng và có căn cứ pháp lý trước khi đề nghị cấp đổi.